Οι υπηρεσίες Πρόνοιας που καλύπτονται από τον Δήμο Κομοτηνής είναι οι εξής:

1. Εκδίδει αποφάσεις κοινωνικής προστασίας για την πρόσβαση στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, χορηγεί βιβλιάρια ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης ανασφαλίστων και οικονομικά αδυνάτων πολιτών και ενημερώνει το ηλεκτρονικό αρχείο (OPSNA). Διενεργεί διασταυρωτικό έλεγχο με τους Ασφαλιστικούς Οργανισμούς του Υπουργείου Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
2. Εκδίδει πιστοποιητικά οικονομικής αδυναμίας για προγράμματα του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Ασφαλιστικούς Οργανισμούς ή όπου ο νόμος ορίζει.
3. Παρέχει τη γραμματειακή υποστήριξη για την Επιτροπή Κοινωνικής Αλληλεγγύης και τηρεί το ανάλογο αρχείο συνεδριάσεων.
4. Εφαρμόζει προγράμματα έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης σε άτομα, οικογένειες ή κοινωνικές ομάδες που περιέρχονται σε κατάσταση ανάγκης εξ αιτίας κοινωνικών γεγονότων ή φυσικών καταστροφών ή λόγω ένδειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΝΔ 57/1973 (ΦΕΚ 149 Α΄).
5. Χορηγεί επίδομα σε υπερήλικες και φοιτητές ομογενείς και επαναπατριζόμενους που στερούνται πόρους διαβίωσης, καθώς και εφ΄ άπαξ βοήθημα πρώτης εγκατάστασης.
6. Ο κοινωνικός λειτουργός του τμήματος:

(α) Διεξάγει κοινωνικές έρευνες/μελέτες κοινωνικού περιεχομένου πραγματοποιώντας ατομικές συνεντεύξεις στην υπηρεσία ή με επίσκεψη κατ’ οίκον και συντάσσει κοινωνικό ιστορικό-εκθέσεις κοινωνικής έρευνας, προκειμένου να ενταχτεί ο εξυπηρετούμενος σε ορισμένα από τα παραπάνω προγράμματα (έκτακτη οικονομική ενίσχυση, επίδομα υπερηλίκων ομογενών, χορήγηση πιστοποιητικών κοινωνικής Προστασίας), καθώς και στα υπόλοιπα προγράμματα όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο από την υπηρεσία, σύμφωνα με την εκάστοτε νομοθεσία. Η διενέργεια κοινωνικής έρευνας και η λήψη και σύνταξη κοινωνικού ιστορικού θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να ενταχτεί ο εξυπηρετούμενος στα παραπάνω προγράμματα.

(β) Παραπέμπει το άτομο σε άλλες κοινωνικές ή άλλες υπηρεσίες όταν κρίνεται αναγκαίο και συνεργάζεται με αυτές. Συνεργάζεται με το ίδιο το άτομο ή και με την οικογένειά του, καθώς και με το ευρύτερο συγγενικό του περιβάλλον.

(γ) Τηρεί εμπιστευτικούς φακέλους/εκθέσεις των εξυπηρετούμενων, καθώς και ηλεκτρονικό αρχείο.

7. Μεριμνά για τη χορήγηση αδειών διενέργειας λαχειοφόρων αγορών, εράνων και φιλανθρωπικών αγορών.
8. Χορηγεί άδεια ίδρυσης και λειτουργίας δημοτικών και ιδιωτικών παιδικών ή βρεφονηπιακών σταθμών.
9. Ασκεί έλεγχο και εποπτεία στα ιδρύματα παιδικής προστασίας ιδιωτικού δικαίου (ιδιωτικοί παιδικοί σταθμοί) και ευθύνεται για τη λειτουργία παιδικών εξοχών.
10. Χορηγεί άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ιδρυμάτων παιδικής πρόνοιας σε ιδιώτες, καθώς και σε συλλόγους ή σωματεία που επιδιώκουν φιλανθρωπικούς σκοπούς.
11. Ασκεί εποπτεία επί των φιλανθρωπικών σωματείων και ιδρυμάτων, εγκρίνει τον προϋπολογισμό τους και παρακολουθεί και ελέγχει τις επιχορηγήσεις που δίδονται σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου με κοινωφελείς σκοπούς.
12. Χορηγεί άδεια ίδρυσης και λειτουργίας ιδιωτικών επιχειρήσεων περίθαλψης ηλικιωμένων ή ατόμων που πάσχουν ανίατα από κινητική αναπηρία.
13. Μεριμνά για το διορισμό των μελών διοικητικών συμβουλίων και εποπτεύει και ρυθμίζει θέματα λειτουργίας ιδρυμάτων προστασίας και αγωγής οικογένειας και παιδιού, (όπως Κέντρων Παιδικής Μέριμνας, Παιδικών Σταθμών, Παιδικών Εξοχών, παραρτημάτων ΠΙΚΠΑ και ΚΕΠΕΠ).
14. Μεριμνά για τον ορισμό μελών του Διοικητικού Συμβουλίου των Ταμείων Πρόνοιας και Προστασίας Πολυτέκνων, όταν η έδρα των Ταμείων είναι στο Δήμο.
15. Σχεδιάζει, προγραμματίζει και μεριμνά για την εφαρμογή μέτρων για την προστασία και προαγωγή της δημόσιας υγείας.
16. Μεριμνά για την υλοποίηση

(α) προγραμμάτων δημόσιας υγιεινής που οργανώνονται από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ή από άλλα Υπουργεία, το κόστος των οποίων βαρύνει απευθείας τον προϋπολογισμό του αντίστοιχου Υπουργείου

(β) εκτάκτων προγραμμάτων δημόσιας υγείας, τα οποία εκτελούνται με έκτακτη χρηματοδότηση

(γ) προγραμμάτων δημόσιας υγείας που χρηματοδοτούνται από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης

17. Οργανώνει αυτοτελώς ή σε συνεργασία με τις αντίστοιχες περιφερειακές υπηρεσίες ειδικά προγράμματα για την προαγωγή της Δημόσιας Υγείας στην περιοχή αρμοδιότητας του Δήμου, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
18. Μεριμνά για τον υγειονομικό έλεγχο των δημοτικών δεξαμενών νερού, σε συνεργασία με το Τμήμα Αλιευτικών και Υδρογεωλογικών δραστηριοτήτων.
19. Μεριμνά για τον υγειονομικό έλεγχο των καταστημάτων και επιχειρήσεων.
20. Μεριμνά για τον έλεγχο της ηχορύπανσης, της κοινής ησυχίας και της εκπομπής ρύπων, θορύβων και άλλων επιβαρύνσεων του περιβάλλοντος από τροχοφόρα.
21. Μεριμνά σε συνεργασία με τα λοιπά συναρμόδια Τμήματα του Δήμου για τα αδέσποτα ζώα (περισυλλογή, δημιουργία και λειτουργία καταφυγίων κλπ)
22. Χορηγεί βιβλιάρια υγείας στους εκδοροσφαγείς
23. Παρέχει συνδρομή στο έργο του Ε.Φ.Ε.Τ. και διενεργεί ελέγχους ή άλλες πράξεις, που ζητούν τα εντεταλμένα όργανα του Ε.Φ.Ε.Τ. και σύμφωνα με τις οδηγίες τους.
24. Μεριμνά για την τήρηση των κανόνων υγιεινής στα δημόσια και ιδιωτικά σχολεία της περιοχής.
25. Εκδίδει τοπικές υγειονομικές διατάξεις και λαμβάνει μέτρα σε θέματα δημόσιας υγιεινής.
26. Μεριμνά, σε συνεργασία με το Γραφείο Επικοινωνίας και δημοσίων Σχέσεων, για την πληροφόρηση των δημοτών για θέματα δημόσιας υγείας.
27. Ρυθμίζει διάφορα διοικητικά ζητήματα που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία στην περιοχή του Δήμου. Στο πλαίσιο αυτό:

(α) Εισηγείται τον ορισμό ιατρών προς εξέταση επαγγελματιών και εργαζομένων σε καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος για τη χορήγηση σε αυτούς βιβλιαρίων υγείας.

(β) Εισηγείται την επιβολή κυρώσεων σε ιατρούς, οι οποίοι πωλούν φάρμακα χωρίς άδεια, καθώς και σε βάρος ιατρών και φαρμακοποιών για κατοχή ή πώληση δειγμάτων φαρμάκων.

(γ) Εισηγείται τον ορισμό ελεγκτή γιατρού ΟΓΑ για τα ν.π.δ.δ. της περιοχής του Δήμου.

28. Επιμελείται των θεμάτων που αφορούν ασφαλισμένους του ΟΓΑ δημότες και εκδίδει βιβλιάρια και βεβαιώσεις σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία που διέπει τους ασφαλισμένους αυτούς.
29. Μεριμνά για την εφαρμογή προγραμμάτων εμβολιασμών.
30. Έχει την ευθύνη λειτουργίας των Δημοτικών Ιατρείων με στόχο την παροχή αποκεντρωμένων υπηρεσιών πρόληψης στον τομέα της υγείας, φροντίζοντας για:

(α) Τη μελέτη, την αξιολόγηση στοιχείων, τη χωροταξική κατανομή, τους κανονισμούς λειτουργίας και το γενικότερο προγραμματισμό λειτουργίας των Δημοτικών Ιατρείων.

(β) Τη μέριμνα για την προμήθεια των υλικών και εργαλείων που είναι απαραίτητα για την παροχή υπηρεσιών πρόληψης και πρωτοβάθμιας φροντίδας στα Δημοτικά Ιατρεία

(γ) Τη σύνταξη των απαιτούμενων μελετών, τη παρακολούθηση των λογαριασμών και των τιμολογίων

(δ) Τη τήρηση και παρακολούθηση στοιχείων ανάπτυξης και οργάνωσης των Δημοτικών Ιατρείων, καθώς και συγκέντρωση, επεξεργασία και αξιολόγηση στατιστικών στοιχείων δραστηριότητας και λειτουργίας τους.

31. Έχει την ευθύνη λειτουργίας της Κινητής Μονάδας Ιατρικής Περίθαλψης, την οποία έχει προμηθευτεί ο Δήμος μέσω της κοινοτικής πρωτοβουλίας URBAN II.
32. Μελετά, καταρτίζει, υλοποιεί και παρακολουθεί προγράμματα προληπτικής ιατρικής που σκοπό έχουν την παροχή υπηρεσιών πρόληψης στους δημότες.
33. Συλλέγει στοιχεία και συμπεράσματα από την υλοποίηση των προγραμμάτων αυτών με σκοπό την υποβολή προτάσεων για τη βελτίωση των παρεχόμενων στον δημότη υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
34. Πραγματοποιεί εκδηλώσεις, ημερίδες και σεμινάρια που σκοπό έχουν την ενημέρωση των πολιτών σε γενικά ή επιμέρους ζητήματα πρόληψης.
35. Μεριμνά για την εφαρμογή προγραμμάτων οικονομικής ενίσχυσης σε άτομα με ειδικές ανάγκες, ώστε να καλύπτουν τις αυξημένες λόγω προβλημάτων υγείας τους δαπάνες διαβίωσης. Καταβάλλει ειδικά επιδόματα σε:

α) Τυφλούς ανασφάλιστους, έμμεσα ασφαλισμένους, συνταξιούχους, εργαζόμενους, φοιτητές καθώς και σε τυφλά παιδιά.

β) Κωφάλαλα παιδιά έως 18 ετών, υπερήλικες κωφάλαλους άνω των 65 ετών, καθώς και σε κωφάλαλους από 19-64 ετών οι οποίοι είναι ανίκανοι για εργασία λόγω και της άλλης πάθησης ή βλάβης.

γ) Ανασφάλιστους παραπληγικούς-τετραπληγικούς και ακρωτηριασμένους.

δ) Παραπληγικούς-τετραπληγικούς και ακρωτηριασμένους ασφαλισμένους και συνταξιούχους του Δημοσίου, καθώς και στα έμμεσα ασφαλισμένα άτομα του Δημοσίου.

ε) Άτομα με βαριά νοητική καθυστέρηση με δείκτη νοημοσύνης κάτω του 30.

στ) Παιδιά έως 18 ετών που πάσχουν από εγκεφαλική παράλυση (σπαστικά) ανεξάρτητα από τον ασφαλιστικό φορέα.

ζ) Άτομα που πάσχουν από μεσογειακή αναιμία, αιμολυτική αναιμία και άλλα αιματολογικά νοσήματα.

η) Βαριά ανάπηρους με 67% αναπηρία και ανικανότητα εργασίας, οι οποίοι είναι ανασφάλιστοι, έμμεσα ασφαλισμένοι ή δεν δικαιούνται παροχών από τον ασφαλιστικό τους φορέα λόγω έλλειψης συνταξιοδοτικών προϋποθέσεων.

θ) Τέλος χορηγεί επίδομα κίνησης, ώστε να καλυφθούν τα έξοδα μετακίνησης παραπληγικών, τετραπληγικών και ακρωτηριασμένων ανεξάρτητα από τον ασφαλιστικό οργανισμό που ανήκουν.

36. Μεριμνά για την εφαρμογή του προγράμματος παιδικής προστασίας σε παιδιά που στερούνται της πατρικής προστασίας λόγω θανάτου, αναπηρίας 67%, στράτευσης, φυλάκισης του πατέρα, ή λόγω διάζευξης, διάστασης ή εγκατάλειψης των γονέων καθώς και στις άγαμες μητέρες, εφόσον οι οικογένειες βρίσκονται σε οικονομική αδυναμία.
37. Χορηγεί εφάπαξ βοήθημα σε ανασφάλιστες εργαζόμενες μητέρες λόγω τοκετού, καθώς και σε ασφαλισμένες που δεν δικαιούνται ανάλογων παροχών από το ταμείο τους.
38. Χορηγεί επίδομα στεγαστικής συνδρομής σε ανασφάλιστους υπερήλικες που αδυνατούν να καλύψουν οι ίδιοι τις στεγαστικές τους ανάγκες λόγω οικονομικής αδυναμίας.
39. Τηρεί για όλα τα παραπάνω προγράμματα ατομικούς φακέλους των επιδοτούμενων με τα απαιτούμενα από την νομοθεσία δικαιολογητικά, καθώς και μητρώα με τα στοιχεία που αφορούν τους ίδιους και τις παθήσεις τους. Οι φάκελοι αυτοί έχουν εμπιστευτικό χαρακτήρα.
40. Τηρεί το ηλεκτρονικό αρχείο του προγράμματος του Υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (OPSNA).
41. Διενεργεί τον οικονομικό έλεγχο των επιδομάτων σε συνεργασία με τις λοιπές υπηρεσίες του Δήμου και την Επίτροπο Ελεγκτικού Συνεδρίου.
42. Χορηγεί την Κάρτα Αναπηρίας μετά από σχετική γνωμοδότηση της αρμόδιας Επιτροπής Πιστοποίησης Αναπηρίας.
43. Ο κοινωνικός λειτουργός του τμήματος:

(α) Διεξάγει κοινωνικές έρευνες/μελέτες κοινωνικού περιεχομένου πραγματοποιώντας ατομικές συνεντεύξεις στην υπηρεσία ή με επίσκεψη κατ΄ οίκον και συντάσσει κοινωνικό ιστορικό/εκθέσεις κοινωνικής έρευνας, προκειμένου να ενταχτεί ο εξυπηρετούμενος σε ορισμένα από τα παραπάνω προγράμματα (παιδικής προστασίας), καθώς και στα υπόλοιπα προγράμματα όταν αυτό κρίνεται αναγκαίο από την υπηρεσία, σύμφωνα με την εκάστοτε νομοθεσία. Η διενέργεια κοινωνικής έρευνας και η λήψη και σύνταξη κοινωνικού ιστορικού θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να ενταχτεί ο εξυπηρετούμενος στα παραπάνω προγράμματα.

(β) Μεριμνά για την διάγνωση και τον εντοπισμό των κοινωνικών προβλημάτων, ενθαρρύνει και υποβοηθά το άτομο στην αναγνώριση και αντιμετώπισή τους, παρέχοντάς του συμβουλευτική, ψυχολογική και κοινωνική υποστήριξη.

(γ) Παραπέμπει το άτομο σε άλλες κοινωνικές ή άλλες υπηρεσίες όταν κρίνεται αναγκαίο και συνεργάζεται με αυτές. Συνεργάζεται με το ίδιο το άτομο ή και με την οικογένειά του, καθώς και με το ευρύτερο συγγενικό περιβάλλον.

(δ) Τηρεί εμπιστευτικούς φακέλους/εκθέσεις των εξυπηρετούμενων, καθώς και ηλεκτρονικό αρχείο.

Ειδικότερα η Διεύθυνση Κοινωνικών Πολιτικών είναι αρμόδια για την έκδοση Βιβλιαρίων Υγείας ανασφαλίστων πολιτών, την χορήγηση επιδομάτων Αναπηρίας, Στέγασης, Ορφανών και Απροστάτευτων Παιδιών και Υπερηλίκων Ομογενών. Επίσης εκδίδει άδειες Ιδιωτικών Παιδικών Σταθμών και Ιδρυμάτων Πρόνοιας σε ιδιώτες